Tin tức >> Tin cao su trong nước

Những sáng kiến hữu ích trong ngành cao su

04/10/2021
Sáng kiến "Giải pháp công nghệ xử lý nước thải cao su thiên nhiên bằng phương pháp sinh học không sử dụng hóa chất và tái sử dụng nước thải cho sản xuất”
Bình Phước có khoảng 230 ngàn ha cao su, trong đó phần lớn diện tích thuộc các công ty nhà nước như Phú Riềng, Lộc Ninh, Bình Long, Đồng Phú... Trung bình mỗi công ty có 1 – 2 nhà máy và 12 doanh nghiệp tư nhân tham gia chế biến mủ cao su. Do khó khăn trong xử lý nước thải từ hoạt động chế biến mủ cao su nên không ít nhà máy gây ô nhiễm môi trường nước và không khí, khiến người dân sống trong vùng sản xuất rất bức xúc.
Trước thực trạng trên, nhóm tác giả: Lê Thanh Tú, Nguyễn Văn Minh và Nguyễn Quốc Toàn (Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng) đã nghiên cứu sáng kiến "Giải pháp công nghệ xử lý nước thải cao su thiên nhiên bằng phương pháp sinh học không sử dụng hóa chất và tái sử dụng nước thải cho sản xuất”.Sáng kiến đã giúp nhà máy cao su xử lý nước thải đạt cột A (QCVN 01-MT: 2015/BTNMT – Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về nước thải sơ chế cao su thiên nhiên và tái sử dụng nước trong sản xuất). Đây cũng là phương pháp xử lý nước thải không dùng hóa chất trên địa bàn tỉnh Bình Phước.
Thạc sỹ Nguyễn Quốc Toàn bên công trình
ứng dụng sáng kiến.Ảnh: Quốc Toàn
Nói về quy trình kỹ thuật của sáng kiến, thạc sỹ Nguyễn Quốc Toàn cho biết, sáng kiến này là một chu trình khép kín được vận hành trong 24 giờ liên tục. Sau khi nước thải được xử lý, đạt tiêu chuẩn loại A mới được phép xả ra môi trường.Theo đó, nước thải ở các dây chuyền sản xuất mủ tinh, mủ tạp và mủ kem trước khi đi vào hệ thống xử lý bằng công nghệ AAO là công nghệ kết hợp 3 hệ vi sinh kị khí (Anerobic), thiếu khí (Anoxic), hiếu khí (Anoxic) để xử lý sẽ đi qua các bể gạn có nhiều ngăn để thu hồi các hạt cao su thất thoát, lắng bớt bùn và các chất rắn khác nhằm giảm tác động không tốt đến hệ thống phía sau.Để giảm mùi hôi của nước thải và giúp xử lý bớt các chỉ tiêu ô nhiễm, ở mỗi đầu đường cống dẫn nước thải đều được cung cấp thêm hệ vi sinh khử mùi đã được nuôi cấy. Để đảm bảo mật độ vi sinh khử mùi và xử lý cho nước thải, nước thải sẽ được bơm hồi lưu từ bể điều hòa quay lại đầu các nguồn thải mủ tinh, mủ kem, sau khi nước thải nhà máy không còn mùi hôi và đạt cột A (QCVN 01-MT: 2015/BTNMT) mới được xả ra môi trường.Chưa dừng lại ở đó, nhận thấy vào mùa khô lượng nước không đủ phục vụ cho yêu cầu sản xuất, chế biến, nhóm tác giả tiếp tục nảy sinh ý tưởng tái sử dụng lại nguồn nước sau khi xử lý đạt chuẩn loại A để phục vụ sản xuất.Tổng hợp các phương pháp và từng bước thí nghiệm, cuối cùng nhóm nghiên cứu đã thành công tái sử dụng lại hơn 80% nước thải sau xử lý cho sản xuất và nước thải xả ra ngoài môi trường rất ít, góp phần bảo vệ môi trường ngày một tốt hơn.
Nước được xử lý sạch trước khi tái sử dụng.
Ảnh: Trần Trung
Đánh giá sáng kiến, ông Nguyễn Thế Nghĩa, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng cho biết: Công ty có khoảng 20 ngàn ha cao su với 2 nhà máy chế biến mủ. Nước thải phát sinh trong hoạt động sản xuất chế biến mủ cao su tại 2 nhà máy này là vấn đề nan giải cần được giải quyết.Giải pháp công nghệ xử lý nước thải trong quá trình chế biến mủ cao su bằng phương pháp sinh học không sử dụng hóa chất và tái sử dụng nước thải cho sản xuất do nhóm nghiên cứu của công ty sáng kiến đã và đang được công ty áp dụng mang lại lợi ích về kinh tế – xã hội rất lớn.“Việc áp dụng giải pháp này lượng nước tái sử dụng sẽ đáp ứng được hơn 50% lượng nước cần thiết cho sản xuất, tiết kiệm được khoảng 200 triệu đồng/năm chi phí mua nước và mỗi năm còn tiết kiệm cho nhà máy hơn 150.000 kW điện.Nếu lấy đơn giá điện trung bình 2.400 đồng/kW thì nhà máy có thể tiết kiệm hơn 360 triệu đồng/năm. Bên cạnh đó, do giải pháp công nghệ không sử dụng hóa chất (PAC, Polyme, phèn…) nên sẽ giảm chi phí vận hành đáng kể và an toàn cho người vận hành hệ thống nước thải”, ông Nghĩa tiết lộ.Với những lợi ích kinh tế – xã hội, sáng kiến đã đạt giải 3 Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 14 (2016 – 2017) do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức.
Máy phun xịt “5 trong 1” tiện lợi, an toàn
Tại Thành phố Đồng Xoài, nông dân Nguyễn Văn Lĩnh đã sáng chế máy phun “5 trong 1” với nhiều chức năng hữu ích, góp phần giảm sức lao động, an toàn sức khỏe người sử dụng.Anh Lĩnh cho biết, gia đình anh có gần 5 ha cao su. Nhận thấy việc phun xịt cao su mất nhiều thời gian, trong khi đó thành phần thuốc xịt cỏ có nhiều hóa chất nguy hại cho sức khỏe, nhờ có kiến thức về cơ khí, dựa trên nguyên lý hoạt động của máy phun xịt thông thường, sau 5 năm nghiên cứu, anh đã sáng chế ra máy phun xịt bằng động cơ Diesel có công suất tăng gấp bội. Đặc biệt, máy được tích hợp trên xe máy cày, người dùng không tiếp xúc trực tiếp với thuốc xịt cỏ.Theo đó, máy do anh Lĩnh thiết kế có khả năng phun cao ở chế độ tĩnh tối đa 35 m và máy phun cao ở chế độ tự động được 25 – 30m, tầm hoạt động rộng 10 m2 với chế độ phun xa, tầm hoạt động của máy lên đến trên 300 m2.Chỉ cần 1 bồn nước 500 lít, tùy vào địa hình, khoảng trong vòng 1 tiếng đồng hồ máy có thể phun được 3 đến 4 ha cao su, so với máy thông thường tiết kiệm được 50% lượng nước và thuốc sử dụng, thời gian phun cũng được rút ngắn hơn 40%.
Máy có khả năng phun cao, phun xa... cơ động
trên mọi địa hình. Ảnh: Trần Trung
Không dừng lại ở 2 ứng dụng là phun cao và phun xa, để phát huy hết công năng của máy, anh Lĩnh tiếp tục mày mò nghiên cứu về động lực học của động cơ diesel, dựa trên nền tảng sẵn có, anh đã cải tiến trang thiết bị, tiếp tục sáng chế ra các ứng dụng như thổi lá, xông khói, làm điện áp trị sâu đục thân. Từ chiếc máy chỉ có 2 công năng trở thành chiếc máy “5 trong 1”.Ngoài sử dụng cho gia đình, anh còn nhận phun xịt thuê cho bà con trong vùng với giá cả phải chăng. Thời gian rảnh, anh còn thiết kế hàng trăm sản phẩm tương tự để cung ứng cho người dân trong và ngoài địa phương.
Sáng kiến "Sử dụng 100% tràm bông vàng trong sản xuất ván MDF Carb, E1"
Là Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Gỗ MDF VRG Kiên Giang (tỉnh Kiên Giang), ông Dương Tấn Thanh luôn cố gắng tìm tòi, đưa ra nhiều sáng kiến hữu ích, mang lại giá trị cao cho doanh nghiệp (DN).Điển hình như sáng kiến "Sử dụng nguyên liệu 100% tràm bông vàng trong sản xuất ván MDF Carb, E1" của ông đã giúp công ty tiết kiệm gần 3,6 tỷ đồng mỗi năm so với việc sử dụng nguyên liệu bạch đàn.
Ông Dương Tấn Thanh cho biết DN đóng trên địa bàn hạn chế về nguồn nguyên liệu. Trước đây, khi sản xuất gỗ Carb, E1, DN sử dụng 100% gỗ bạch đàn, thế nhưng từ những tháng cuối năm 2020, nguồn gỗ này trở nên khan hiếm, không đáp ứng đủ nhu cầu sản xuất. Trong khi đó, nguồn gỗ tràm bông vàng lại rất phong phú nhưng ít được sử dụng. Trước vấn đề nan giải của DN, ông Thanh đã mày mò nghiên cứu công thức thay thế gỗ ván Carb và E1 từ gỗ bạch đàn thành 100% gỗ tràm bông vàng.Để thực hiện được điều này, ông đã điều chỉnh lại bộ thông số sản xuất phù hợp với sự thay đổi nguyên liệu nhưng vẫn giữ được chất lượng, đồng thời kết hợp điều chỉnh tăng áp nấu và thời gian nấu nhằm giảm tỷ lệ sợi thô, đạt chất lượng tương đương như sử dụng gỗ bạch đàn. Sáng kiến này được áp dụng đã làm lợi cho công ty hơn 290 triệu đồng/tháng.
Cải tiến máy thổi lá khô
Tương tự, ông Lang Xuân Hồng, Tổ trưởng Tổ 10 Nông trường Phú Riềng Đỏ – Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng (tỉnh Bình Phước), cũng được đồng nghiệp quý mến bởi tinh thần sáng tạo. Một trong những sáng kiến nổi bật của ông là cải tiến máy thổi lá khô. Trước đây, để chống cháy cho vườn cây, CN phải dùng chổi quét lá, sau này sử dụng máy cắt cỏ có gắn cánh quạt để thổi lá nhưng hiệu quả không cao. Trước tình thế ấy, ông Hồng và các đồng nghiệp đã nghĩ cách sử dụng động cơ máy cày có sẵn trên thị trường, gắn kèm bộ thủy lực điều chỉnh quạt gió, cải tiến lồng thổi gió. Chiếc máy này có thể tạo ra luồng gió thổi sạch lá trên đường rộng 2 m. Ưu điểm của máy là dễ vận hành, an toàn, năng suất cao, một máy hoạt động liên tục một ngày có thể thổi được 20 – 25 ha, nhanh gấp 5 lần so với làm thủ công. Điều khiến ông Hồng vui nhất khi mỗi sáng kiến ra đời là giúp đồng nghiệp bớt nhọc nhằn và DN giảm chi phí sản xuất.
Mô hình "Giúp nhau trở thành thợ giỏi"
Nhiều năm qua, mô hình "Giúp nhau trở thành thợ giỏi" do Công đoàn Công ty TNHH MTV Cao su Chư Prông (tỉnh Gia Lai) khởi xướng luôn nhận được sự ủng hộ tích cực của đội ngũ lao động tại DN. Nhờ mô hình này mà tay nghề của người lao động được nâng lên đáng kể chỉ trong thời gian ngắn.
Công nhân cao su tham gia hội thi thợ giỏi do Công đoàn Cao su Việt Nam tổ chức
Chia sẻ về sáng kiến này, ông Trần Văn Tiến, Chủ tịch Công đoàn Công ty cho biết, trình độ tay nghề quyết định thu nhập của CN. Vì vậy, trên cương vị là Chủ tịch Công đoàn, ông luôn trăn trở làm thế nào để nâng cao tay nghề của tất cả CN. Đó cũng chính là khởi nguồn của ý tưởng mô hình "Giúp nhau trở thành thợ giỏi". Thực hiện phong trào trên, trước mùa vụ khai thác, Công đoàn công ty giao cho Công đoàn mỗi đơn vị lọc ra những CN tay nghề kém và vận động các cán bộ kỹ thuật nông trường, tổ trưởng kèm cặp, giúp đỡ. Căn cứ vào kết quả lao động 3 tháng cuối năm, nếu tay nghề CN yếu được nâng lên khá, giỏi thì người kèm cặp sẽ được khen thưởng khích lệ. Nhờ phong trào này mà trình độ tay nghề của CN khai thác có sự tiến bộ vượt bậc so với trước. "Hiện bình quân CN có tay nghề khá giỏi đạt 78,62%, tăng khoảng 8% so với năm trước và trực tiếp góp phần giúp công ty về trước kế hoạch năm. Điều đáng mừng nhất là từ phong trào đã giúp nâng cao thu nhập của người lao động, giúp họ có cuộc sống ổn định, sung túc hơn" – ông Tiến nói.
Hệ thống thiết bị bón phân lót hố trồng cây cao su tự động
Nhiều năm công tác tại Tổng công ty Cao su Đồng Nai, ông Phạm Ánh Phương, Tổ trưởng Tổ cơ giới, được xem là bậc thầy về cơ giới hóa. Đam mê máy móc và luôn mong muốn giải phóng sức người trên vùng đất cao su nên những năm qua, ông liên tục nghiên cứu, sáng chế các hệ thống, thiết bị cơ giới trong khâu trồng cây cao su. Trong đó, phải kể đến "hệ thống thiết bị bón phân lót hố trồng cây cao su tự động".Trước đây, CN phải tốn nhiều công sức và thời gian để bón phân trước khi trồng cây cao su. Đến mùa vụ, công ty phải tăng cường nhân sự cho công đoạn này. Trăn trở trước thực tế ấy, ông đã mày mò chế tạo thiết bị bón phân tự động. Thiết bị này có thể trộn đều, tán nhuyễn các loại phân cần bón nhờ bơm thủy lực. Số lượng phân bón cho mỗi hố trồng cao su được định lượng chính xác bằng buồng định lượng cố định. Với công suất từ 10 – 15 ha/ngày, thiết bị này hoàn toàn có thể thay thế cho khoảng 26 – 39 lao động thủ công. Sáng kiến ra đời ngay thời điểm dịch bệnh bùng phát đã góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động tại đơn vị. 


Quay về

THÔNG TIN LIÊN QUAN

Xem tất cả >>