Ngày 12/9/2025, Hiệp hội Cao su Việt Nam (VRA) đã phối hợp cùng tổ chức Forest Trends tổ chức Buổi giới thiệu Tài liệu “Hướng dẫn thu thập thông tin từ nông hộ cao su đáp ứng Quy định chống mất rừng của Liên minh châu Âu (EUDR)” (sau đây gọi tắt là Tài liệu) theo hình thức trực tuyến, với sự tham dự của đông đảo đại biểu từ khối doanh nghiệp, đại lý, nông hộ, các tổ chức phát triển, đơn vị tư vấn và một số chuyên gia độc lập. Sự kiện đã giới thiệu tổng quan về bối cảnh, mục tiêu, quá trình thực hiện và nội dung Tài liệu, đồng thời thu thập phản hồi và ý kiến đóng góp của đại biểu về ấn phẩm trên, cũng như lắng nghe chia sẻ từ các bên liên quan về thực trạng đáp ứng EUDR.
.png)
Xuất phát từ bối cảnh EUDR đặt ra nhiều thách thức về thu thập – lưu trữ –cung cấp thông tin và bằng chứng đảm bảo truy xuất nguồn gốc, cũng như xây dựng chuỗi cung hợp pháp, minh bạch và đáp ứng các yêu cầu của EUDR cho ngành cao su Việt Nam, đặc biệt cho cao su tiểu điền, vốn chiếm phần lớn diện tích cao su tại Việt Nam, từ tháng 01/2025, VRA và Forest Trends đã khởi động nghiên cứu nhằm xây dựng hướng dẫn thực hành cho hộ tiểu điền và đại lý. Nhóm tác giả đã tiến hành khảo sát thực tế, qua đó làm việc với doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước, một số đại lý và tiểu điền tại Bình Dương và Gia Lai, qua đó thu thập dữ liệu về quy trình thu mua, biểu mẫu hồ sơ, khó khăn của các bên. Từ thông tin thu thập trong quá trình trên, nhóm tác giả đã tiến hành tổng hợp và biên soạn Tài liệu với cấu trúc thực hành đơn giản, dễ áp dụng cho hộ và đại lý. Tháng 6/2025, VRA và Forest Trends tổ chức buổi tham vấn bản dự thảo, qua đó ghi nhận một số góp ý của các bên trong ngành về việc nội dung cần đơn giản hóa, sử dụng ngôn ngữ thân thiện, rút gọn quy trình theo hướng “dễ hiểu – dễ làm – dễ nhớ”, chuyển một số phần thành video hướng dẫn để dễ quan sát và thao tác. Ngoài ra, nhóm tác giả còn ghi nhận đề xuất hạn chế thu thập thông tin ngoài yêu cầu bắt buộc của EUDR, cũng như tách phiên bản cho hộ và đại lý.
Qua đó, tài liệu đã tiếp tục được điều chỉnh và hoàn thiện. Ông Nguyễn Vinh Quang – đại diện Forest Trends và là đồng tác giả – cho biết, từ thực tế có khoảng cách giữa mức độ quan tâm và năng lực cung cấp thông tin theo yêu cầu của hộ, cũng như tình hình thị trường thực tế, nhóm tác giả đã điều chỉnh trọng tâm của tài liệu sang hướng dẫn đại lý trực tiếp thu mua mủ cao su từ hộ tiểu điền đảm nhiệm vai trò thu thập, lưu trữ, cung cấp thông tin. Khi năng lực và sự sẵn sàng của hộ chưa đủ cao, vai trò của đại lý vẫn là tốt hơn để thực hiện công tác này. Bà Phan Trần Hồng Vân – đại diện VRA và là đồng tác giả – đánh giá rằng trên thực tế, nhiều doanh nghiệp có thể tiếp cận công nghệ và tài chính cần thiết để nâng cao năng lực và thích ứng với quy định mới, tuy nhiên, khó khăn lớn nhất vẫn là kêu gọi sự đồng lòng từ các bên nhưđại lý và hộ tiểu điền, đặc biệt khi trước đây vẫn có thể giao thương bình thường (không có hoặc không lưu trữ hồ sơ, hợp đồng, không cần cung cấp thông tin về nhân thân, sở hữu đất).
Đại biểu tham dự đánh giá nội dung và biểu bảng trong tài liệu chuẩn bị chi tiết và công phu, nhưng đã có sự điều chỉnh để tinh gọn hơn. Nhóm tác giả kỳ vọng tài liệu trở thành nguồn tham khảo hữu ích, có tính ứng dụng cao đối với các bên trong ngành. Về phía VRA, trong thời gian tới sẽ tiếp tục phối hợp, triển khai các hoạt động hỗ trợ Hội viên, doanh nghiệp, đặc biệt là khối tiểu điền, kịp thời đáp ứng EUDR cũng như các điều chỉnh liên tục của thị trường.
Văn phòng HHCSVN tổng hợp (Hương Giang)