Là khu vực có sức mua lớn thứ 2 thế giới, châu Âu luôn là thị trường xuất khẩu lớn và nhiều tiềm năng của Việt Nam, đặc biệt với việc thực thi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EU). Trong bối cảnh căng thẳng thuế quan ở Hoa Kỳ, đây cũng là khu vực có vị trí quan trọng trong mục tiêu đa dạng hóa thị trường xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, EU nói chung và một số nước thành viên nói riêng (đặc biệt là Đức, Pháp, Hà Lan…) trong một vài năm trở lại đây đang thiết lập các quy định pháp luật mới giám sát các rủi ro về quyền con người và/hoặc môi trường trong chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp lớn trong khu vực. Các quy định về “thẩm định chuỗi cung ứng” (supply-chain due diligence) đang trở thành một phần trong chính sách phát triển thương mại bền vững của các thị trường này.
Mặc dù đối tượng áp dụng của các quy định thẩm định chuỗi cung ứng chỉ bao gồm các doanh nghiệp lớn, quá trình thực thi lại bao trùm tất cả các chủ thể tham gia vào các chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp này (với các tư cách khác nhau như nhà cung ứng nguyên liệu linh kiện phụ tùng đầu vào, nhà sản xuất chế biến, nhà vận chuyển…). Như vậy, tới đây để duy trì và đón nhận các đơn hàng xuất khẩu hàng hóa mới từ các đối tác lớn ở châu Âu, doanh nghiệp Việt Nam cần hiểu và phối hợp hiệu quả với các đối tác này để tuân thủ các quy định pháp luật về thẩm định chuỗi cung ứng.
Khảo sát nhanh của Nhóm Nghiên cứu thuộc Trung tâm WTO và Hội nhập - Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy có tới 59,3% các chủ thể liên quan tới hoạt động xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang EU chưa từng nghe nói tới quy định về thẩm định chuỗi cung ứng ở thị trường này, 36,6% khác đã từng nghe nói nhưng chưa biết cụ thể về các quy định này. Rất ít trường hợp hiểu một cách chính xác và rõ ràng các yêu cầu về kiểm soát chuỗi cung ứng tại các thị trường châu Âu.
Báo cáo “Quy định về thẩm định chuỗi cung ứng của thị trường châu Âu và Ảnh hưởng tới xuất khẩu Việt Nam” được VCCI xây dựng với mục tiêu (i) cung cấp thông tin và nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức liên quan ở Việt Nam về các quy định mới và có tác động đáng kể này của các thị trường châu Âu, đặc biệt là của EU (cấp Liên minh) và Đức (cấp quốc gia thành viên), và (ii) nhận diện các yêu cầu đặt ra với doanh nghiệp Việt Nam tham gia các chuỗi cung ứng cho thị trường này (đặc biệt là trong hai ngành dệt may, giày dép), từ đó gợi ý một số giải pháp để thích ứng và tuân thủ hiệu quả các quy định mới của thị trường xuất khẩu quan trọng này.
Nguồn: Báo cáo “Quy định về thẩm định chuỗi cung ứng của thị trường châu Âu và ảnh hưởng tới xuất khẩu Việt Nam” của VCCI, ngày 28/10/2025 (TN trích dẫn)