Những ngày đầu tháng 12, tranh thủ thời tiết thuận lợi, từ sáng sớm chị Năng Xuân Lu Hiệp, trú thôn Bình Giai, xã Phước Minh, huyện Bù Gia Mập cùng bà con trong thôn ra rẫy gặt lúa. Chỉ trong 1 ngày, 2 ha lúa rẫy được chị thuê đất cao su của Nông trường Phước Bình, Công ty TNHH MTV cao su Phú Riềng trồng, đã thu hoạch gần xong. Năm nay thời tiết không thuận lợi nhưng năng suất lúa vẫn ở mức khá, dự tính vụ này thu gần 4 tấn.
Lúa rẫy là lương thực quan trọng của đồng bào dân tộc thiểu số những xã không có điều kiện canh tác lúa nước. Lúa rẫy được bà con canh tác mỗi năm 1 vụ, bắt đầu từ khi chớm mưa cho tới mùa khô thì lúa chín. Từ lúc trỉa hạt cho đến thu hoạch, bà con chỉ tốn công làm cỏ, cây tự sinh, tự dưỡng theo quy luật tự nhiên.
Bà con dân tộc S'tiêng, dân tộc Khmer ở Bình Phước
đã có máy móc hỗ trợ làm lúa rẫy
Mùa này, gia đình chị Thị Hạnh ở thôn Bình Giai trồng được 3 ha lúa rẫy. Chị Hạnh cho biết, lúa rẫy mỗi năm chỉ làm được 1 vụ, vụ sau muốn trồng thì phải đi thuê đất mới. Quy trình trồng lúa rẫy rất đơn giản. Vào đầu mùa vụ, đồng bào chọn đồi thoải hoặc đi thuê đất từ các vườn cao su non chưa khép tán kết hợp trồng lúa rẫy. Khi mưa xuống, đất mềm và tơi hơn, bà con lấy những hạt lúa giống đã tuyển chọn gieo vào đất. Sau 5 tháng trồng, thời tiết thuận lợi, cây sẽ đơm bông, kết thành những hạt lúa to và chắc. Cây lúa sau thu hoạch, tự mục thành phân bón cho cây cao su.
Tùy thời tiết mà có năm được mùa, năm mất mùa. Trong suốt 5 tháng lúa sinh trưởng, người dân đi làm thuê, làm rẫy điều, cao su, hồ tiêu để kiếm thêm thu nhập nên cuộc sống bà con những năm gần đây khá hơn. “Lúa rẫy hiện thương lái thu mua 12 ngàn đồng/kg nhưng chúng tôi không bán. Lúa này làm ra chỉ để ăn, nếu người nào trong thôn, ấp khó khăn thì mình chia cho họ ít” – chị Hạnh chia sẻ.
Ngày nay, rất nhiều người dân các nơi tìm đến mua lúa rẫy, bởi lúa được trồng hoàn toàn tự nhiên theo hướng hữu cơ, không sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu, hàm lượng dinh dưỡng cao. Chính vì thế, dù năng suất thấp hơn nhưng giá lúa rẫy cao hơn lúa nước.
Hiền Lương (Báo Bình Phước), nguồn: https://danviet.vn/vi-sao-lua-ray-trong-tren-doi-cao-su-o-binh-phuoc-lam-ra-gao-ngon-dam-vi-khoi-nguoi-muon-mua-20241215212149682.htm, ngày 16/12/2024 (HG trích dẫn)